Dijagnostičke metode podrazumeva se upotreba aparata i instrumenata, veština i znanja lekara omogućava postavljanje precizne dijagnoze bolesti.U dijagnostičke metode sapadaju već standardni svima poznati pregledi Rentgenom, kontrastna rentgenska snimanja.Uvedene su nove tehnike prikaza organa kao što su: Ultrazvuk, kompjuterizovana tomografija-CT (ili skener) i nuklearna magnetna rezonanca-NMR.U moderne dijagnostičke metode koje su donele pravu revoluciju u dijagnostici oboljenja spadaju i endoskopske metode.
Ultrazvuk-UZ
U savremenoj medicini je smanjila pimenu rentgenskih tehnika.U svim oblastima medicine se koristi.Velika prednost UZ je njegova neinvazivnost (nema uvodjenja instrumenta i bockanja), što omogućava bezbolan pregled i često se može primeniti.UZ nalazi se lako čuvaju kao fotosnimci. Prema dosadašnjim saznanjima ne postoje dokazi o štetnosti za zdravlje što je velika prednost u odnosu na radiološke metode gde postoji štetno zračenje.UZ talasi slabo prolaze kroz one organe koje sadrže vazduh.Zato se kod pregleda pluća ne koristi.
Od izuzetnog velikog značaja je u ginekologiji, kardiologiji, pedijatriji, pregledu jetre i žučne kese, pankreasa, bubrega, mokraćne bešike, štitne žlezde, nadbubrežne žlezde.U kombinaciji sa dopler tehnikom dijagnostikuju se bolesna stanja cirkulacije.UZ izvode se razne punkcije, biopsije, amniocenteza.
Radiološka metoda
Najstarija metoda konvencionalne radiologije, danas se još uvek usavršava.Osnovni princip ove tehnike je da RTG zraci nakon prolaska kroz odabrani deo tela pacijenta padaju na rentgenski film gde se nakon obrade filma dobija slika snimljenog organa.Najviše se koristi u dijagnostici promena na kostima i zglobovima,bubrežnih kamenaca, ileusa.Razlikovanje pojedinih organa nije uvek moguć, zato se unose kontrastna rentgenska sredstva, koja bolje upijaju rentgenski zrak pa je slika mnogo jasnija.Takvo snimanje se izvodi na organi za varenje, od ždrela do kraja debelog creva, kod bubrega, žučnog kanala.
Prikaz krvnih sudova ubrizgavanjem kontrasta ta metoda se zove angiografija.
Kompjuterizovana tomografija-CT- (skener)
Osnovni princip je da se rentgenska cev okreće oko pacijenta tokom snimanja i da se nakon kompjuterske obrade podataka dobijaju slike PRESEKA tela i organa koji su snimani.Moguće je napraviti više preseka jednog organa na odredjenom razmaku i videti organ sloj po sloj.Veliki je napredak u dijagnostici promena na jetri, pankreasu, bubregu, nadbubrežnim žlezdama, na moždanom tkivu,kao što su tumori, krvarenja, i degenerativne promene.Medjutim ni CT nije „sve videći“ naime skenerom se ne može otkriti promene koje su iste gustine kao okolno tkivo (npr. apsces pankreasa nije vidljiv) tkivo takodje ometa pregled.Oboljenja koja se mogu dijagnostikovati UZ nije neophodno pacijent izlagati nepotrebnim zračenju skenera.
Nuklearna magnetna rezonanca-NMR
To je najnovija tehička inovacija u dijagnostici.Princip metode je da se telo izlaže jakom spoljnom magnetnom polju, nakon čega se dobija slika organa i to u svim mogućim presecima.
Mogući su poprečni, uzdužni, kružni preseci.Dobijeni preseci su jasniji i kontrastniji od skenera.Druga prednost je da nema jonizujućeg zračenja.Najveću i najbolju primenu ima u neurologilji, pregledu moždanih struktura, prelaza izmedju lobanje i vrata, kičmene moždine i sl.Nedostaci su: slabo prikazuje kosti i kalcifikacije, ne može se koristiti kod pacijenta koji imaju ugradjen pejs mejker ili ugradjene metalne spojeve u kostima.
Endoskopske metode
Endoskopija je metoda kojom se uz pomoć cevastog instrumenta direktno okom vidi se površina organa.Ova metoda se naročito koristi u dijagnostici kod organa za varenje i disanje.
Endoskopski mogu da se pregledaju jednjak, želudac, dvanaestopalačno crevo, žučni vodovi, celo debelo crevo.U pulmologiji se koristi za pregled bronhije.
Lekar koji izvodi pregled okom vidi promenu, može da uzme bris, uzorak tkiva za dalju analizu ili da odmah terapijski deluje (npr.zaustavljanje krvarenje iz čira na želucu).
