Pneumotoraks-Pneumotorax označava nakupljanje vazduha u pleuralnoj šupljini zbog prekida visceralne i parietalne pleure.Kada nastane izjednačenja intrapleuralnog i atmosferskog pritiska usled komunikacije izmedju alveola, bronha i pleuralne šupljine dolazi do kolapsa plućnog parenhima.U pluralnom prostoru zavisi porast pritiska i tako će nastati parcijalni ili kompletni pneumotoraks.Za nastanak pneumotoraksa uzroci su različiti:prodor vazduha se može dogoditi kod postojećih bolesti pluća, tuberkuloze, malignih procesa, opstruktivnih bolesti pluća.Uzrok rupture pleure ili plućnog tkiva može nastati pri naprezanju, trčanju, nošenje tereta, porodjaju, otežanoj defekaciji, kašlju a nekad i pri mirovanju bez povreda.
Klinička slika:pneumotoraks se deli na:
*Spontani pneumotoraks javlja sa naglim bolom i probadanjem, suv kašalj, otežano disanje, vaskularni kolaps, strah od ugušenja.Bolesnik je bled, znojav, tahikardičan.
*Tenzioni-ventilni pnumotoraks prilikom udisanja vazduh ulazi u pleuralni prostor, pri izdisanju se zadržava u pleuralnoj šupljini i tako se količina vazduha povećava.Raste pritisak vazduha, plućno tkivo se pritiskuje prema hilusu i pomeraju se srce i krvni sudovi prema zdravoj strani.Veoma brzo i naglo razvijaju se simptomi bol, otežano jedva disanje, nemir, znojenje, bledilo i cijanoza.Smrt može da nastupa za 10-15 minuta.
*Otvoreni pneumotoraks nastaje kod širokih penetrantnih dubokih rana grudnog koša, kroz koji vazduh prilikom udisanja ulazi u pleuralni prostor.Kod izdisanja izlazi kroz istu ranu u slobodan prostor.Nastaje bol, cijanoza, otežano disanje, tahikardija.
Dijagnoza:se postavlja na osnovu kliničke slike, RTG snimak pluća i srca, analiza gasova u arterijskoj krvi, mikrobiološka ispitivanja pleuralne tečnosti, pleuroskopija, laboratorijska analiza.
Lečenje:zavisi od vrste pneumotoraksa.Kod ventilnog pneumotoraksa odmah treba uraditi punkciju grudnog koša.Nakon hospitalizacije daju se antibiotici i AT zaštitu, treba uspostaviti trajnu aspiracionu drenažu pleuralne šupljine.Daju se analgetici i anksiolitici.
Komplikacije:su moguće.
–Medijastinalni emfizem u medijastinumu nalazi se vazduh što izaziva bol i poremećaj srčanog ritma.
–Subkutani emfizem kada vazduh prodire u podkožno tkivo, lokalizuje se u regijama iznad pluća, lice je kao naduvano a koža postane čujna na pritisak (kao hodanje po suvom snegu).
–Hematopneumotoraks u pleuralnom prostoru nalazi se vazduh i krvi, usled povreda krvnih sudova nakon perforacije.
–Piopneumotoraks je oznaka za prisustvo vazduha i gnoja u pleuralnom prostoru, usled infekcije iz gnojnih dela pluća ili organizma.
–Likvidopneumotoraks je istovremeno prisustvo tečnosti i vazduha u pleuralnom prostoru.
